فریدمن پس از صد سال

یکصدمین سالگرد تولد میلتون فریدمن است. کسی که با نبوغ سرشار و مجاب کنندگی فراوان، به شکل تضاد آمیزی در حین باور به آزادی یک اصول گرای سفت و سخت بود. کسی که میراث شیرین تلخی دارد: از گسترش انکار ناپذیر اقتصاد پولی، تا تاریخ نگاری پولی امریکا؛ و از پافشاری بیش ا زحدش به خصوصی سازی و کوچک کردن دولت در هر حال، تا بریدن حمایت های حیاتی دولت- همه به خاطر اعتماد راسخ و تزلزل ناپذیر به بازاری که چندان وجود نداشت.

من بویژه این اواخر، نگاهی با امید و هراس به میراث فریدمن  دارم. و در این ترس و امید از یک چیز مطمئن شده ام: پافشاری بر نظرات اقتصادی، هر چقدر هم که ایده نبوغ آمیز باشد و مو لای درزش نرود، هر چقدر که نوبل هم برده باشد، هر چقدر که با عقل سلیم هم جور در بیاید، غلط و خطرناک است. برای یک دلیل ساده: شاید با عقل کوچک، پیشرفته و جانبدارمان، چیزی را ندیده باشیم و شاید فردا همه چیز تغییر کند. این چیزی است که میراث میلتون را، به عنوان اقتصاد دانی برجسته و تاثیر گذار، تلخ و زهر آلود می کند.

در این چند روز بنا دارم چند نوشته از او و در باره او بگذارم. می دانم که بسیار به کار می آید. گذاشتن این نوشته ها، باید اعتراف کنم، برای من لحظه هایی سخت و اضطراب آلود خواهند بود.

-- 

تصویر: میلتون فریدمن